08 oktober, 2021

Stars & stripes op een heuvel boven Sigolsheim: daar moest ik naartoe


Die vlag zie je vanaf de provinciale weg tussen Colmar en Bergheim.
Het trok mijn aandacht.

De weg naar boven was niet makkelijk te vinden. Nergens borden te bekennen.
Vreemd.
Ergens halverwege het weggetje zagen we een bordje necropole.

Of is er dan toch iets van onvrede?
Alle namen in dit deel van Frankrijk zijn Duits. De Elzas maakte in de tweede Wereldoorlog deel uit van Duitsland.

De Elzassers laten zich er niet over uit. Wel over het feit dat na 1945 Frans de verplichte taal werd.


Zo'n grote begraafplaats hadden we hier niet verwacht.

Gezien de omvang realiseerde ik mij dat in de eerste twee maanden van 1945 hier een verbeten strijd is geleverd waarbij vele slachtoffers zijn gevallen.

Maar in tegenstelling tot de militaire begraafplaatsen in Normandië kon ik hier niet echt veel eerbetoon bespeuren.
Nergens (verlepte) bloemen of kransen.

Wij waren de enige geïnteresseerden.

Desondanks, of misschien juist vanwege de complexiteit, was ik erg onder de indruk.



De algehele crisis legde de kiem voor de populariteit van Adolf Hitler. Ook in de Elzas, die in juni 1940 opnieuw, onder stilzwijgende goedkeuring van het Vichy-bewind, door de Duitsers werd geannexeerd. De Elzassers kregen de Duitse nationaliteit; mannen en vrouwen tussen de 17 en 25 jaar werden opgeroepen voor de Arbeitseinsatz, de jeugd werd verplicht zich aan te sluiten bij de Hitlerjugend en vanaf 1942 moesten 132.000 Elzassers en Lotharingers de Duitse Wehrmacht in. Ze vochten aan het oostfront of in het westen tegen de Fransen.

Na de invasie van Normandië op 6 juni 1944 werden de Duitse legers teruggedrongen. Daarom daagde Obersturmführer Heinz Lammerding de dertien Elzassers in zijn tweehonderd man tellende SS-divisie ‘Das Reich’ uit: ‘Elzassers, ik wil weleens zien wat jullie waard zijn.’ Uit wraak voor verzetsacties in het gebied vermoordde de divisie op 10 juni 1944 nagenoeg de hele bevolking van het dorpje Oradour-sur-Glane, niet ver van Limoges in Midden-Frankrijk.

Elzassers begroeten het Duitse invasieleger met de Hitlergroet, 1940.

De deelname van de Elzassers aan dit bloedbad leidde in 1953 tot hun terdoodveroordeling. Het vonnis werd beantwoord met een algemene proteststaking in de Elzas. Alle vlaggen inclusief die van de gemeentehuizen gingen halfstok, krantenverslagen werden voorzien van een rouwrand. De Elzas voelde zich opnieuw verraden door Frankrijk – waar zich verhoudingsgewijs veel meer vrijwilligers (20.000) hadden gemeld bij de Duitse strijdkrachten. De eenheid van het land was in het geding. De regering onder leiding van president Charles de Gaulle besloot tot amnestie.  

Geen opmerkingen: