24 januari, 2020

Havenziekenhuis van de kaart


Rotterdam, de tijd haalt je in.
Hoe toepasselijk.

De tijd haalt ook het Havenziekenhuis (sinds 5 jaar onze buurman) in.
In 2017 werd het polikliniek en nu gaat volgend jaar tegen de vlakte. De projectontwikkelaar heeft het gekocht. Ik verwacht dat er onbetaalbare appartementen komen.

Voor (Kralingse) Rotterdammers is het Havenziekenhuis een begrip.


Even een lesje geschiedenis:
Rotterdam werd als havenstad niet alleen met zeelieden geconfronteerd, maar ook met de exotische ziektes die zij meebrachten. Het 19e-eeuwse Coolsingelziekenhuis had een aparte afdeling voor zieke zeelieden. In Leiden werd op 14 mei 1914 de 'Leidse Vereniging tot Bevordering van de Studie der Tropische Geneeskunde' opgericht. Bijna tien jaar later werd dat het 'Instituut voor tropische geneeskunde' dat gevestigd werd bij het Rijksherbarium aan het Rapenburg te Leiden. Omdat er in Leiden te weinig aanbod was van patiënten uit de tropen werden in 1925 de Havenpoliklinieken in Rotterdam geopend, die na korte tijd meer dan 2.500 zeelieden per jaar behandelen. Om praktische redenen werd daarom in 1927 het oude hotel Continental en het daarnaast gelegen huis aan de Oosterkade 22 en 24 en het parterregedeelte van nummer 26 omgebouwd tot 'Ziekenhuis voor Scheeps- en Tropische Ziekten' dat al snel het 'Havenziekenhuis' werd genoemd. Het ziekenhuis kreeg 75 bedden. In 1928 werd een badkamer op de eerste verdieping omgebouwd tot operatiekamer.
Begin jaren 1930 werd besloten tot nieuwbouw van het ziekenhuis op dezelfde locatie tussen het Haringvliet en de Maas. In december 1934 vertrokken personeel en patiënten naar een noodziekenhuis dat was ingericht in voormalige kantoorpanden van Unilever aan de Westerlaan. In 1937 wordt het nieuwe ziekenhuis in gebruik genomen. Het ‘Ziekenhuis voor Scheeps- en Tropische Ziekten’ heette vanaf toen officieel 'Havenziekenhuis'. Hoewel het Havenziekenhuis tijdens de Duitse aanval op Nederland in 1940 in de frontlinie lag, werd het niet getroffen. Ook tijdens het bombardement op Rotterdam werd het niet getroffen, alhoewel de brandgrens slechts op enkele tientallen meters was verwijderd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog is de ontwikkeling van specialistisch ziekenhuis naar algemeen ziekenhuis ingezet, er waren geen scheepvaartverbindingen met tropische gebieden en het algemene Coolsingelziekenhuis was verwoest.
In de periode 1961-1967 werd het Havenziekenhuis verbouwd en uitgebreid. De 'Vereniging voor Tropische Geneeskunde Rotterdam – Leiden' bood bij de heropening een kunstwerk aan van Francesco Somaini dat doet denken aan een uiteenspattende meteoriet. In 2005 werd het Havenziekenhuis een dochteronderneming van het Erasmus MC[.

Mijn ervaringen en herinneringen.

In 1968 werden mijn amandelen geknipt door dokter Van Mervenee.
Dat was een onprettige ervaring. Na de ingreep moest ik meteen naar huis.
Het verliep niet goed. Ik kreeg een nabloeding en moest alsnog opgenomen worden in het ziekenhuis met het mooiste uitzicht.

Mijn moeder kwam uit Sri Lanka (begin jaren '90) terug met een heel smerig been.
Ze was doodziek en wij dachten allemaal dat ze dood zou gaan. Blijkbaar dacht de zeer gespecialiseerde artsen dat ook want mama werd alleen gelegd.
Erysipelas oftewel wondroos in een ver gevorderd stadium. Amputatie kwam ter sprake toen de eerste kuur niet aansloeg.
Na vele zware kuren en intense behandeling knapte ze op.

Ze zat trouwens in het bestuur van Vrienden Havenziekenhuis en zou nu razend zijn geweest.

Maar ik herinner mij ook dat er een lieve tante overleed aan borstkanker.

In 1984, wij woonden in Zierikzee, werd mijn galblaas verwijderd.
Ik liet de ingreep in het Havenziekenhuis doen en mocht tien dagen blijven.

Kort daarna pakte dezelfde chirurg een breukje aan.
Manlief kon mij tijdens het bezoekuur de meest smeuiige, grappige verhalen vertellen over zijn kamergenoten: allen zeelieden.

Een paar jaar geleden werd ik vrij plotseling naar de cardioloog gestuurd.
Hartfilmpje bij de huisarts was niet naar zijn zin en ik kon daarmee direct naar de poli cardiologie. 
Wat volgde was een reeks onderzoeken, scans en MRI's - allemaal next door.
Ook longarts en neuroloog zaten in het pakket bezoeken.

Bij manlief werd een colonoscopie gedaan in opdracht van het Erasmus MC. Hij was blij met die samenwerking.

En het gezellige zusterhuis niet te vergeten, waaruit de Rotterdamse studenten konden putten voor feestjes.
Het Havenziekenhuis stond in mijn jeugd op de verlanglijst van beginnende verpleegsters.

Floortje Dessing in 2014:
Dessing werd na een reis naar Iran ernstig ziek. Ze had geen gevoel meer in haar benen en kon haar evenwicht niet meer bewaren. 'En mijn ogen werden slechter. Het was echt heel erg eng', blikt de presentatrice terug. Tot slot bedankt ze het personeel van het Havenziekenhuis. 'Zij hebben mij twee-en-halve week erg goed verzorgd.

Ik kan mij er nog weinig bij voorstellen: Maasboulevard zonder Havenziekenhuis.

Maar dat zei mijn moeder ook toen het monumentale gebouw waar ik ter wereld kwam werd gesloopt.


Geen opmerkingen: